Pracownik, który ukrywa się przed pracodawcą, zmienia adresy zamieszkania i nie odbiera korespondencji, nie uniknie procesu z tego powodu, bo przepisy kpc przewidują instytucję kuratora. Zgodnie z nim, sąd ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane. Taki wniosek można złożyć już w pozwie. Najczęściej problem z ustaleniem miejsca zamieszkania może wypłynąć przy próbie doręczenia pozwanemu pracownikowi pism procesowych. Jeśli z adnotacji poczty wynika, że adresat nie odebrał przesyłki, sąd wzywa powoda do wskazania adresu pozwanego pracownika.  Gdy pracodawca wykaże, że nie zna jego miejsca pobytu, otwiera się droga do ustanowienia dla niego kuratora.

Powód ma ograniczone możliwości ustalenia miejsca pobytu pozwanego. Powinien przekazać wszystkie dostępne informacje sądowi. Zgodnie z art. 144 kpc o ustanowieniu kuratora sąd ogłosi publicznie w budynku sądowym i lokalu wójta, (burmistrza, prezydenta miasta), w sprawach zaś większej wagi, także w prasie. Z chwilą doręczenia pisma kuratorowi doręczenie pism staje się skuteczne. Sąd może jednak uzależnić skuteczność doręczenia od upływu oznaczonego terminu od chwili wywieszenia obwieszczenia w budynku sądowym.

 [-DOKUMENT_HTML-]

Doręczanie pism procesowych kuratorowi nie są jedynymi czynnościami, do których jest on zobowiązany. Kurator ma obowiązek: zajmować stanowisko, składać wnioski i oświadczenia, uczestniczyć w rozprawach, podczas których przeprowadzane są dowody i roztrząsane ich wyniki, a także podejmować inne właściwych, w tym wnoszenie w razie potrzeby środków odwoławczych.

Ponadto powinien dążyć do ustalenia miejsca pobytu strony. Nie jest natomiast uprawniony do podejmowania decyzji o dysponowaniu przedmiotem procesu, ani nie może uznać powództwa. Nie można również przyjąć, że uczestnik ma zapewnioną należytą ochronę swych praw w sytuacji zupełnej bierności ustanowionego kuratora, tj. nieobecności jego na wszystkich rozprawach. Tolerowanie przez sąd takiego stanu stanowi rażące naruszenie art. 143 k.p.c. (tak SN z 2.08.2007 r.; V CSK 155/07). Niedopuszczalne jest także zawarcie ugody przez kuratora ustanowionego dla strony, której miejsce pobytu nie jest znane SN z 17.10.2007 r., II CSK 261/07, OSNC-ZD 2008/3/84

Jeśli jednak sąd, mimo wniosku strony, nie ustanowi kuratora dla nieobecnego pozwanego i rozstrzygnie spór, to takie uchybienie może być przyczyną nieważności postępowania (SN z 16.12.1994 r., I PRN 33/94). Niezależnie od tego należy mieć na względzie to, że zgodnie z art. 136 kpc strona ma obowiązek zawiadomić sąd o zmianie miejsca pobytu w trakcie procesu. W razie braku spełnienia tego obowiązku pisma pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia (art. 136 § 2 k.p.c.). Wówczas, nawet gdyby nowy adres strony okazał się nieznany, nie ma podstaw do ustanawiania kuratora procesowego.

 [-OFERTA_HTML-]