Księgowy w oczach księgowych i przedsiębiorców
Prezes Oddziału Okręgowego SKwP w Szczecinie, dr hab. prof. US Stanisław Hońko uważa, że powodem może być fakt, iż księgowi są porównywani do strażaków - o tym jak są potrzebni, zwykle dowiadujemy się dopiero w razie pożaru, czyli w sytuacji, gdy przedsiębiorcy pali się grunt pod nogami.
„Księgowi stają się bohaterami mediów zazwyczaj po wykryciu jakiegoś spektakularnego skandalu, określanego błędnie jako skutek kreatywnej rachunkowości” - zauważa.
Mimo że określenie „kreatywny” ma jednoznacznie pozytywny wydźwięk, to określenie „kreatywny księgowy” jest powszechnie - choć jego zdaniem zupełnie niesłusznie - rozumiane jako obraźliwe, gdyż z zawodem księgowego są związane liczne stereotypy. Przez wiele lat obowiązki tej grupy zawodowej kojarzyły się z wykonywaniem powtarzalnych i raczej niezbyt interesujących czynności. To się jednak zmienia, głównie dzięki coraz doskonalszym programom księgowym. Polska staje się ważnym graczem na rynku globalnych usług księgowych w ramach sektora BPO/SSC (ang. Business Process Outsourcing i Shared Service Center, czyli realizacja procesów biznesowych dla klientów korporacyjnych z całego świata). Te zmiany skłaniają do pytań o to, jaki jest współczesny księgowy?
[-DOKUMENT_HTML-]
Kluczowe pytania
„Portret księgowych 2017” obejmuje dwie ankiety: „Księgowi oczami przedsiębiorców” oraz „Autoportret księgowych”. Pierwsza z nich jest adresowana do przedsiębiorców, a dokładniej do wszystkich osób, którzy w ogóle mają do czynienia z księgowymi. Jej wypełnienie nie powinno zająć więcej niż 3-4 minuty. Organizatorzy apelują szczególnie do przedsiębiorców o wypełnienie ankiety. O co pytają? Na przykład o to, czy księgowy to zawód prestiżowy albo czy księgowy to raczej „zaufany doradca”, „osoba zaufania publicznego: czy może „hamulcowy biznesu”?
Respondenci mogą też na przykład ocenić, czy ważniejszą kompetencją księgowego jest znajomość języków obcych, zdolność abstrakcyjnego myślenia czy umiejętność pracy pod presją czasu.
Wstępne wyniki badań zostaną zaprezentowane podczas Kongresu Polskiej Rachunkowości „Rachunkowość - wizja przyszłości”, który odbędzie się w Warszawie w dniach 5-6 czerwca 2017 roku, natomiast bardziej obszerny raport zostanie udostępniony na stronie internetowej SKwP.
Najciekawsze wyniki według wstępnych analiz
Dr hab. prof. US Stanisław Hońko nie chce na razie zdradzać szczegółowych wyników, gdyż ich premierę nieprzypadkowo zaplanowano na II Kongres Polskiej Rachunkowości.
„Mogę tylko powiedzieć, że porównanie odpowiedzi przedstawicieli biznesu i księgowych daje sporo do myślenia i ujawnić, że najbardziej pożądaną przez biznes kompetencją księgowych jest posiadanie wiedzy merytorycznej” - ocenia. Dodaje przy tym, że według przedsiębiorców znacznie mniej liczą się takie kompetencje księgowych, jak na przykład umiejętność komunikacji wewnątrz firmy i z jej otoczeniem. Z kolei z ankiety wypełnianej przez księgowych (Autoportret) wynika natomiast, że jest to grupa zawodowa, która żyje nie tylko pracą. „Księgowi są naprawdę niezwykle kreatywni – oczywiście w dobrym, a nie stereotypowym rozumieniu” - podkreśla prof. Hońko.
Spodziewane efekty
Intencją SKwP jako reprezentanta środowiska księgowych, jest przede wszystkim poznanie opinii i potrzeb przedsiębiorców w odniesieniu do księgowych. Co mogą zyskać na tym przedsiębiorcy?
Prof. Hońko jest przekonany, że pozyskane informacje pozwolą lepiej szkolić księgowych, a w dłuższym okresie informacje te mogą również wpłynąć na system kształcenia specjalistów z obszaru rachunkowości i finansów w szkołach średnich oraz na uczelniach.
Księgowy za 10 lat
„Rola księgowego zdecydowanie się zmieni na przełomie dziesięciu lat, gdyż proste czynności związane z księgowością zostaną zastąpione przez automatyzację procesów” - uważa Sebastian Goschorski, accounting & payroll partner w RSM Poland, dużej firmie zajmującej się księgowością, kadrami, płacami i doradztwem podatkowym. Dyr. Goschorski ma też spore doświadczenia z pracy w Wielkiej Brytanii, gdzie zmiany obserwowane teraz w Polsce, nastąpiły znacznie wcześniej. Sprowadzają się one do tego, że typowy księgowy zmienia się w osobę, która służy przedsiębiorcy pomocą i radą, co wymaga m.in. nieustannego dokształcania, poszerzania wiedzy, a także uczenia się innych kompetencji, nie tylko tych twardych związanych z liczbami, ale też miękkich, związanych m.in. z komunikacją i perswazją. Następuje również stopniowa i systematyczna automatyzacja wielu procesów. mi.n. typowe „wklepywanie faktur” przejmują programy OCR (ang. Optical Character Recognition, zadaniem OCR jest zwykle rozpoznanie tekstu w zeskanowanym dokumencie).
Konfrontacja poglądów
Tegoroczne badanie księgowych jest pierwszym zakrojonym na tak szeroką skalę. Przy okazji objęto nim także przedsiębiorców, co pozwoli na skonfrontowanie wyników i pokazanie różnic w postrzeganiu obu środowisk przez ich przedstawicieli. Wyjaśnił, że np. podczas spotkań podsumowującym rok nie mówi się o księgowych, a tylko o tym, jaką udało się osiągnąć sprzedaż, księgowi zazwyczaj są w tle.
„Chcemy dowartościować księgowych, pokazać, że są doceniani przez przedsiębiorców” - podkreśla.
Cyfryzacja i ciągłe zmiany, czyli świat przyspiesza
Zmiany w przepisach, cyfryzacja i zagrożenie sankcjami za błędy i zaniechania wymuszają aktywność całego środowiska gospodarczego.
„Mamy kolejny wysyp w przepisach, co ma tę wadę, że jest ich dużo, są za szybko i nie ma okresu przygotowawczego” - ocenie Jadwiga Wojtas, dyrektor produkcji i rozwoju w Soneta Sp.z o.o. Uspokaja przy tym, że „księgowi zawsze dawali radę i tym razem pewnie też dadzą, tylko będzie to kosztowało dużo czasu i wybierania zadań priorytetowych, najpilniejszych”. (PAP)