Pracodawca ma zamiar wypowiedzieć warunki pracy i płacy (art. 43 k.p.) pewnej grupie pracowników (dyspozytorzy), wśród której znajdują się osoby objęte tzw. ochroną przedemerytalną (art. 39 k.p.).
Czy można obniżyć tym pracownikom wynagrodzenie poprzez wypowiedzenie zmieniające?
Co zrobić kiedy pracownik chroniony w trybie art. 39 k.p. nie przyjmie zaproponowanych warunków?
Czy wtedy definitywnie rozwiązuje się umowa o pracę?

Art. 43 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94) - dalej k.p., daje wyraźną podstawę do wypowiedzenia pracownikowi będącemu pod ochroną art. 39 k.p. warunków pracy i płacy. A zatem odpowiadając na pytanie należy stwierdzić, że na zasadzie art. 43 k.p. w związku z art. 42 k.p. wolno w drodze wypowiedzenia zmieniającego obniżyć pracownikowi chronionemu wynagrodzenie. Należy jednakże bezwzględnie mieć na względzie przesłanki, przy których takie wypowiedzenie może nastąpić. A są nimi:
1) wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy,
2) stwierdzona orzeczeniem lekarskim utrata zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do jej wykonywania.
Tylko w tych dwóch przypadkach ochrona nie działa.


Co do definitywnego rozwiązania umowy o pracę w razie odmowy przyjęcia nowych warunków należy stwierdzić, że taki skutek nastąpi. "W myśl art. 42 do wypowiedzenia warunków pracy i płacy stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu definitywnym, w tym także te, które ustanawiają szczególne ograniczenia w zakresie wypowiadania umów (tzw. szczególną ochronę przed wypowiedzeniem). Komentowany przepis normuje wyjątki od tej reguły zezwalając w pewnych szczególnych okolicznościach na wypowiedzenie warunków pracy i płacy wobec pracownika objętego zakazem wypowiedzenia definitywnego. W myśl normy prawnej zamieszczonej w tym przepisie pracownikowi w wieku przedemerytalnym nie można wypowiedzieć umowy o pracę, za wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 43. Wówczas możliwe jest skorzystanie przez pracodawcę z wypowiedzenia zmieniającego, które w razie odmowy przez pracownika przyjęcia zaproponowanych warunków doprowadzi do rozwiązania z nim umowy o pracę." (Małgorzata Gersdorf [w:] Gersdorf Małgorzata, Rączka Krzysztof, Skoczyński Jacek, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2006 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie VIII) ss. 956).