Czy od 1 stycznia 2009 r. po wejściu w życie zmian do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych pracująca żona może zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego swojego męża, który nie jest ubezpieczony z innego tytułu (nie jest zarejestrowany w urzędzie pracy i obecnie przebywa w szpitalu)?
Jeżeli małżonek osoby ubezpieczonej nie posiada tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, z którego nie zwalnia posiadanie statusu członka rodziny w rozumieniu u.ś.o.z. (np. takim tytułem jest bycie bezrobotnym niepodlegającym obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, który jest zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy), to powinien zostać zgłoszony do tego ubezpieczenia jako członek rodziny osoby ubezpieczonej.
Zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu regulują przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z. Stosownie do art. 3 ust. 2 pkt 5 i 6 u.ś.o.z. ubezpieczonymi w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego są członkowie rodziny osób ubezpieczonych, jeżeli nie są osobami podlegającymi obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu, ani nie są osobami uprawnionymi do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji.

Z art. 3 ust. 2 pkt 5 i 6 u.ś.o.z. wynika więc, że posiadanie tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego wyłącza podleganie temu ubezpieczeniu jako członek rodziny osoby ubezpieczonej. Nie dotyczy to jednak tytułów do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 2 u.ś.o.z., w przypadku których status członka rodziny osoby ubezpieczonej lub członka rodziny będącego osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, zwalnia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego z ich tytułu. Art. 66 ust. 2 u.ś.o.z. nie stosuje się jednak do małżonków, wobec których orzeczono separację prawomocnym wyrokiem sądowym.

Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. brzmieniem art. 66 ust. 2 u.ś.o.z. do tytułów, z których obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego jest wyłączony z uwagi na posiadanie statusu członka rodziny, nie należy już posiadanie statusu bezrobotnego niepodlegającego obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. Tym samym od 1 stycznia 2009 r. członek rodziny osoby ubezpieczonej, który jest osobą bezrobotną niepodlegającą obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu jako członek rodziny. Należy przy tym mieć na uwadze to, że bezrobotnym w rozumieniu przepisów u.ś.o.z. jest osoba zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna. Wskazuje na to choćby art. 75 ust. 9 u.ś.o.z., zgodnie z którym bezrobotnego zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego właściwy powiatowy urząd pracy. Bezrobotnym w rozumieniu przepisów u.ś.o.z. nie jest więc osoba, która co prawda pozostaje bez pracy, ale nie jest zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna.

Członkiem rodziny osoby ubezpieczonej - stosownie do art. 5 pkt 3 lit. b) u.ś.o.z. - jest jej małżonek. Stąd też, jeżeli małżonek osoby ubezpieczonej (np. pracownika), który nie jest zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny i nie posiada innego tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, z którego nie zwalnia status członka rodziny, powinien zostać zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny. Należy pamiętać, że zgodnie z art. 67 ust. 3 oraz art. 68 ust. 3 u.ś.o.z. osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu obowiązkowo bądź dobrowolnie ma obowiązek zgłosić do tego ubezpieczenia członków rodziny.