Z tytułu umowy zlecenia pracodawca odprowadza podatek i składkę zdrowotną (zleceniobiorca ma inny tytuł do ubezpieczenia społecznego). Zleceniobiorca uczestniczył w szkoleniu. Szkolenie jest powiązane z zakresem zadań wynikających z umowy zlecenia. Czy wartość szkolenia należy doliczyć do przychodu zleceniobiorcy i naliczyć składkę zdrowotną? Czy składkę zdrowotną w wysokości 7,75% można odliczyć od zaliczki na podatek dochodowy?

Nie, w przypadku opisanym w treści pytania od świadczenia przekazanego zleceniobiorcy nie pobiera się składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Już na wstępie odpowiedzi na pytanie czytelnika należy wskazać, że stosowanie do regulacji art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.s.z., do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i i pkt 3 i 11 u.s.z., co do zasady, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Jak zatem widać, w przypadku zleceniobiorców podstawa naliczenia składki definiowana jest poprzez odniesienie do podstawy naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne. Zaznaczyć jednak należy, że o ile do niedawna przy wyznaczaniu podstawy oskładkowania z tytułu umowy zlecenia itp. nie stosowało się regulacji przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - dalej r.p.w.s., o tyle od obecnie już tak. Jak bowiem stanowi przepis § 5 ust. 2 r.p.w.s. regulacje § 2-4 r.p.w.s. stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Skoro więc podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowi wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyłączeniem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych, to i w przypadku podnoszenia kwalifikacji zleceniobiorcy ma zastosowanie takie wyłączenie. W efekcie, przychód jaki z tego tytułu uzyska pracownik nie powinien być uwzględniany przy naliczaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W regulacjach § 5 ust. 2 r.p.w.s. zostało wskazane, że przepisy odpowiednio stosuje się do zleceniobiorcy. To oznacza, że należy uwzględnić specyfikę stosunku prawnego jaki tworzy umowa zlecenia, agencyjna itp. Kwestia podnoszenia kwalifikacji zleceniobiorcy nie jest normowana w przepisach powszechnie obowiązujących i jako taka winna być unormowana w samej umowie.