Nowe zasady przyznawania urlopu szkoleniowego określają art. 103(1) i nast. kodeksu pracy. Przypomnijmy, skorzysta z niego pracownik który podnosi swoje kwalifikacje zawodowe z inicjatywy lub za zgodą pracodawcy. Resort pracy przypomina, że egzamin eksternistyczny zdają osoby, które ukończyły 18 lat, ale nie uczą się w żadnej szkole. Specyfika tego rodzaju kształcenia polega na tym, że uczniowie sami przygotowują się i przystępują do sprawdzianów przeprowadzanych przez okręgową komisję egzaminacyjną. Zdanie egzaminu wiąże się z uzyskaniem świadectwa ukończenia szkoły podstawowej, gimnazjum lub liceum ogólnokształcącego. Pracownicy, którzy korzystają z tej formy szkolenia mają prawo do sześciu dni płatnego urlopu szkoleniowego.

Prawo do sześciodniowego urlopu mają też pracujący maturzyści. Egzamin maturalny umożliwia bowiem uzyskanie świadectwa dojrzałości po ukończeniu liceum, czteroletniego technikum albo trzyletniego technikum dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych. Do urlopu uprawnia każdy rodzaj egzaminów maturalnych.

Natomiast egzaminem potwierdzającym kwalifikacje zawodowe jest taki, którego zaliczenie pozwala na uzyskanie dyplomu potwierdzającego umiejętności zawodowe po ukończeniu m.in. zasadniczej szkoły zawodowej, czteroletniego technikum oraz trzyletniego technikum dla absolwentów zasadniczej szkoły zawodowej. Osoby przystępując do takich egzaminów również mają prawo do sześciu dni wolnego na naukę.

Do takiego zwolnienia nie są jednak uprawnieni pracownicy odpytywani w trakcie sesji na studiach. Egzaminy takie nie są bowiem zwieńczeniem nauczania w uczelni. Studenci mogą liczyć na 21 dni urlopu szkoleniowego, ale dopiero na ostatnim roku studiów, bez względu na ich rodzaj. Wolne więc otrzyma student ostatniego roku studiów licencjackich, magisterskich jak i podyplomowych. Z urlopu szkoleniowego nie mogą korzystać również osoby uczęszczające na kursy, które nie kończą się egzaminami. Nie przysługuje on także wtedy, gdy organizator szkolenia sam zdecyduje, że kończy się ono egzaminem (nawet jeśli nazwie go eksternistycznym lub potwierdzającym kwalifikacje zawodowe).

Urlopu szkoleniowego pracodawca jest zobowiązany udzielać w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. (art. 103(2) § 2 k.p.)