Może to nastąpić wtedy, gdy pracownik zaczął pracować w szczególnych warunkach w ciągu 30 dni od zakończenia służby.

Tak wynika z orzeczenia SN, który rozpatrywał sprawę ubezpieczonego, któremu ZUS odmówił przyznania prawa do wcześniejszej emerytury. Podczas pełnienia zasadniczej służby wojskowej zdobył on uprawnienia kierowcy samochodu ciężarowego. Po wojsku podjął pracę w firmie transportowej, w której pracował wiele lat. Gdy skończył 60 lat wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Zobacz także: SN: państwo płaci żołnierzowi tylko jedną emeryturę

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że z dokumentacji przedstawionej przez kierowcę wynika, że nie przepracował wymaganych 15 lat. Brakowało mu do tego stażu prawie 10 miesięcy. Odmówił więc przyznania prawa do emerytury podając za przyczynę brak wymaganego stażu. Wnioskodawca odwołał się od decyzji i domagał się doliczenia czasu spędzonego w wojsku do brakującego, wymaganego stażu pracy w szczególnych warunkach. Sądy powszechne, w pierwszej i drugiej instancji, uznały że nie ma takiej możliwości. Stwierdziły, że takiego uzupełnienia mogą żądać i jest ono możliwe tylko w stosunku do osób, które zostały powołane do wojska i wykonały służbę w trakcie pracy w szczególnych warunkach, i służba ta była przerwą w wykonywaniu pracy.

Zobacz także: SN: prawo do wcześniejszej emerytury tylko za pracę w warunkach szkodliwych

Ubezpieczony nie poddał się i złożył skargę kasacyjną do SN. Tam dopiero znalazł potwierdzenie swoich racji. Sędziowie SN rozpatrywali art. 108 ustawy 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Stwierdzili, że przepis ten daje możliwość zaliczenia okresu obowiązkowej służby wojskowej do wymaganego stażu emerytalnego. Zmieniał się on na przestrzeni lat. Gdy ubezpieczony sprawował służbę w wojsku wówczas jego punkt pierwszy wskazywał, że czas odbywania zasadniczej służby wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem. Dodano jednak warunek, że zainteresowany obowiązkowo musiał podjąć zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby. Sądy jednak nie zwróciły uwagi na punkt drugi art. 108 wskazanej ustawy. Stanowi on, że obowiązkową służbę wlicza się do okresu pracy w szczególnych warunkach również pracownikom, którzy przed powołaniem do tej służby nie byli zatrudnieni, a pracę w szkodliwych warunkach podjęli w ciągu 30 dni od zakończenia służby wojskowej.

Z tych przyczyn SN uznał skargę kasację za uzasadnioną i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd apelacyjny.

sygn. akt I UK 442/13

Omówienie orzecznictwa pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych