Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 października 2012 r. K 27/11 (Dz. U. poz. 1110) nakazał pracodawcom wyznaczenie pracownikom dodatkowego dnia wolnego za święto przypadające w sobotę. Zdaniem TK, przepis, który stanowił, że jeśli zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy święto przypada w dniu wolnym od pracy, wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, to nie obniża ono wymiaru czasu pracy, jest niegodny z Konstytucją. W rezultacie od 2012 roku za święta przypadające w dni harmonogramowo wolne od pracy pracownikomprzysługuje inny dzień wolny.

Pracodawca, który jest zobowiązany do udzielenia dnia wolnego za święto przypadające w sobotę, musi pamiętać o kilku ważnych kwestiach:

Po pierwsze: to pracodawca wyznacza dzień wolny

Co do zasady termin dnia wolnego w zamian za święto przypadające w sobotę pracodawca wyznacza samodzielnie. Ponadto przełożony nie ma obowiązku ustalać tego terminu ze swoją załogą. Pracodawca, który nie chce narzucać terminu dnia wolnego, może jednak przychylić się do propozycji pracowników. Należy pamiętać, że powinni oni każdorazowo uzgodnić powyższe ze swoim przełożonym.

Po drugie: ważny jest okres rozliczeniowy

Dzień wolny z tytułu święta przypadającego w sobotę dla pracowników zatrudnionych przez przeciętnie pięć dni w tygodniu pracodawca powinien wyznaczyć w przyjętym okresie rozliczeniowym, którym pracownicy są objęci. Udzielenie dnia wolnego z tego tytułu może zatem nastąpić zarówno przed dniem świątecznym obniżającym wymiar czasu pracy, jak też po takim dniu - tłumaczy Joanna Kaleta, współautorka poradnika "Czas pracy. 50 najważniejszych problemów".

Po trzecie: urlop i choroba

Pracodawca dzień wolny od pracy z tytułu święta przypadającego w sobotę powinien wyznaczyć każdemu pracownikowi, który świadczy pracę od poniedziałku do piątku. Tak więc dzień wolny od pracy z tytułu święta przypadającego w sobotę powinien otrzymać również pracownik, który w święto przebywa na zwolnieniu lekarskim. Jedynym warunkiem jest to, aby dzień wolny przypadał po powrocie pracownika do pracy.

Czytaj: Dzień wolny za święto wypadające w sobotę można oddać wcześniej

Jeżeli jednak pracownik będzie przebywał na zwolnieniu lekarskim w dniu wolnym od pracy udzielonym w zamian za święto przypadające w sobotę (czyli np. za święto wypadające w sobotę 15 sierpnia pracodawca wyznaczył dzień wolny 17 sierpnia i tego 17 sierpnia pracownik zachorował), to przełożony nie ma obowiązku wyznaczenia pracownikowi innego dnia wolnego od pracy.

- Jeżeli pracownik będzie na urlopie wypoczynkowym, urlopie macierzyńskim lub zwolnieniu lekarskim w dniu, który miał wyznaczony jako wolny za święto przypadające w sobotę, pracodawca nie będzie miał obowiązku udzielenia mu innego dnia wolnego. Uznaje się bowiem, że jeżeli dzień wolny od pracy za święto przypada w okresie usprawiedliwionej nieobecności pracownika, wówczas uważa się, że pracownik go „wykorzystał”, ponieważ nie świadczył w tym dniu pracy (bez względu na podstawę tego uprawnienia) – wyjaśnia Joanna Kaleta.

Po czwarte ewidencja

Zgodnie z art. 149 § 1 Kodeksu pracy, na pracodawcy ciąży obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. Karta ewidencji czasu pracy powinna być prowadzona odrębnie dla każdej osoby pozostającej w stosunku pracy.

W ewidencji czasu pracy można np. zaznaczyć w sposób przyjęty przez pracodawcę, że dany dzień jest dniem wolnym udzielonym w zamian za święto przypadające w sobotę (np. skrótem WŚ), przypomina Magdalena Rycak, współautorka poradnika "Czas pracy. 50 najważniejszych problemów".

Chcesz wiedzieć, jak właściwie planować czas pracy oraz sporządzać rozkłady i ewidencje czasu pracy?

Zastanawiasz się czy w twojej firmie można wydłużyć okres rozliczeniowy?

Obawiasz się stosowania równoważnego systemu czasu pracy lub ruchomego czasu pracy?

Chcesz poznać zasady odpracowywania wyjść z pracy w celach prywatnych, rozliczania i rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych i w dni wolne, a także poznać zagadnienia związane z czasem pracy szczególnych grup pracowników, np. zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, pracowników niepełnosprawnych, zatrudnionych w ramach zadaniowego czasu pracy?

Sprawdź pozycję "Czas pracy. 50 najważniejszych problemów".