Nieco inaczej sytuacja ta przedstawia się, gdy o urlop wypoczynkowy wnioskuje pracownik, dla którego dobowa norma czasu pracy jest wyższa niż 8 godzin, np. pracujący w równoważnych systemach czasu pracy, gdzie dobowa norma czasu pracy w niektóre dni tygodnia zostaje wydłużona w stosunku do normy podstawowej (8 godzin), a w pozostałe dni tygodnia ulega skróceniu, co następnie przeciętnie w skali tygodnia zostaje zbilansowane w ten sposób, że czas pracy wynosi przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Udzielanie urlopu dla pracujących w takich systemach czasu pracy polegać będzie na przyjęciu założenia, że 1 dzień udzielonego urlopu odpowiada dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu, w którym wnioskuje on o urlop. Jeżeli w danym dniu wymiar czasu pracy pracownika wynosi więcej niż 8 godzin na dobę, to odpowiada to 1 dniowi urlopu oraz odpowiedniemu ułamkowi ponad 1 dzień.

 

Przykład

Pracownik jest zatrudniony w elektrowni przy dozorze urządzeń, a jego dobowa norma czasu pracy wynosi 12 godzin. Wymiar urlopu dla tego pracownika – ze względu na posiadany staż - wynosi 26 dni, czyli 208 godzin. W lutym 2012 r. wnioskuje o udzielenie mu jednego dnia urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że zgodnie z godzinową metodą udzielania urlopu wypoczynkowego, pracodawca z przysługującej mu dany rok puli urlopowej odejmie 12 godzin, czyli tyle ile wynosi dobowa norma czasu pracy pracownika w dniu, w którym wnioskuje o urlop. Po wykorzystaniu w lutym jednego dnia urlopu pracownikowi pozostanie jeszcze 196 godzin urlopu na 2012 r.

W sytuacji, gdy dzień pracy pracownika zatrudnionego w równoważnym systemie czasu pracy jest krótszy niż 8 godzin, to udzielenie urlopu w taki dzień będzie odpowiadało również dobowej normie czasu pracy tego pracownika w dzień, w którym wnioskuje o urlop.

Podobna zasada udzielania urlopu wypoczynkowego obowiązuje w stosunku do pracowników, dla których przepisy odrębne przewidują zatrudnienie w krótszym czasie niż podstawowa, 8-godzinna dobowa norma czasu pracy. Należy do nich stosować odpowiednio przepisy o godzinowym sposobie udzielania urlopu, z tym że jeden dzień urlopu wypoczynkowego takiego pracownika odpowiada obowiązującej ich skróconej normie czasu pracy, np. 7 godzin na dobę dla pracownika niepełnosprawnego zaliczonego do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, jeżeli lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną wydał w odniesieniu do tej osoby zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy.

Dlatego też dla zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy pracownika niepełnosprawnego pula urlopowa na dany rok wynosić będzie 140 godzin (20 dni x 7 godzin) lub 182 godziny (26 dni x 7 godzin). Natomiast dla zatrudnionego na część etatu, np. na ½ pula urlopowa wyniesie 70 godzin (140 x ½) lub 91 godzin (182 x ½).

Mimo jednak, że urlopu wypoczynkowego udziela się w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika, przepisy prawa pracy wyraźnie zakazują udzielania urlopu na część dnia pracy w ten sposób, że np. pracownik wykorzystując 5 dni urlopu będzie w te dni świadczył pracę w połowie swego dobowego wymiaru pracy.

Od tej zasady przewidziany jest jeden wyjątek – udzielenie pracownikowi urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być mu udzielony urlop. Taka sytuacja nie zdarzy się w przypadku pracowników zatrudnionych w podstawowym (8-godzin na dobę) systemie czasu pracy. Będzie mieć natomiast zastosowanie do pracowników zatrudnionych w innych niż podstawowy systemach czasu pracy.

 

PRZYKŁAD

Pracownik jest zatrudniony w systemie równoważnych norm czasu pracy. Jego pula urlopowa na dany rok wynosi 160 godzin. Po wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym pozostało mu jeszcze 6 godzin urlopu. Pracownik w dniu, w którym ma pracować 12 godzin składa wniosek o udzielenie mu urlopu. Pracodawca będzie musiał udzielić mu urlopu w takim wymiarze, tzn. pracownik ten będzie przez 6 godzin korzystał z urlopu, a przez następne 6 świadczył pracę, gdy jego dobowa norma czasu pracy wynosi tego dnia 12 godzin.

W sytuacji gdy pracownikowi pozostanie do wykorzystania część urlopu w wymiarze odpowiadającym co najmniej pełnej dobowej normie czasu pracy, wtedy udzielenie urlopu w wymiarze godzinowym niższym niż obowiązująca pracownika norma czasu pracy jest niedopuszczalne.

Zgodnie z godzinową metodą udzielania urlopu wypoczynkowego, wątpliwości może powodować udzielanie urlopu na żądanie pracownikom zatrudnionym w innym niż podstawowy (8 godzin na dobę) systemie czasu pracy. W przypadku pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu mienia, ochronie osób, a także pracowników zakładowych straży pożarnych i zakładowych służb ratowniczych dopuszczalne jest przedłużenie ich dobowego wymiaru czasu do 24 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Należy jednak przyjąć, że w wymiarze urlopu na żądanie chodzi o dni pracy pracownika zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy w dniu, w którym pracownik chce skorzystać ze swojego uprawnienia i wziąć urlop na żądanie. Udzielenie takiemu pracownikowi 1 dnia urlopu na żądanie spowoduje, że z jego puli urlopowej na dany rok pracodawca „zdejmie” 24 godziny.

Podobnie będzie w przypadku pracowników zatrudnionych w równoważnych systemach czasu pracy.

PRZYKŁAD

Pracownica zatrudniona w równoważnym systemie czasu pracy świadczy pracę w niektóre dni tygodnia przez 12 godzin na dobę. Zgłasza pracodawcy żądanie udzielenia jej jednego dnia urlopu na żądanie. W tym przypadku udzielenie 1 dnia będzie oznaczało pomniejszenie przysługującego pracownikowi w roku kalendarzowym wymiaru urlopu na żądanie (4 dni) o 1 dzień, a z puli urlopowej przysługującej na dany rok należy odjąć 12 godzin.