Odpowiedź: w przypadku prawomocnego orzeczenia rozwodu żona traci status członka rodziny. W związku z tym pracownik powinien zgłosić ten fakt swojemu pracodawcy w celu wyrejestrowania byłej żony z ubezpieczenia zdrowotnego. Jeżeli byłej żonie przysługują alimenty na mocy wyroku sądowego, z tego tytułu powinna być zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego, o ile nie posiada innego tytułu do tego ubezpieczenia. Natomiast dzieci mogą być nadal zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego przez ojca. Orzeczenie rozwodu nie ma przy tym znaczenia. Rodzice mogą także między sobą ustalić, że dzieci zostaną zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego przez matkę.

Uzasadnienie: na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., do osób objętych ubezpieczeniem zdrowotnym należą m.in. członkowie rodziny osób, które podlegają temu ubezpieczeniu obowiązkowo bądź dobrowolnie.

Za członka rodziny uważa się:

a) dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej - do ukończenia 26 lat, natomiast, jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi - bez ograniczenia wieku,

b) małżonka,

c) wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym (art. 5 pkt 3 u.ś.o.z.).

Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego ma obowiązek zgłosić do tego ubezpieczenia członków rodziny, którzy nie podlegają temu ubezpieczeniu. Osoby, które nie zgłaszają się do ubezpieczenia zdrowotnego same, informują podmiot właściwy do dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego o członkach rodziny podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego, w terminie 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności powodujących konieczność dokonania zgłoszenia. Członkowie rodziny uzyskują prawo do świadczeń opieki zdrowotnej od dnia zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego.

W przypadku członków rodziny do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym wystarczy zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego przez jedną osobę podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, z tym że wnuki mogą zostać zgłoszone tylko w przypadku, gdy żaden z rodziców nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie art. 66 ust. 1 u.ś.o.z. lub nie jest osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji z tytułu wykonywania pracy lub pracy na własny rachunek albo ubezpieczeniu dobrowolnemu. Wynika to z treści art. 67 ust. 3 i 3a u.ś.o.z.

Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 33 u.ś.o.z. obowiązki ubezpieczenia zdrowotnego osoby uprawnione do świadczeń alimentacyjnych na podstawie ugody sądowej lub prawomocnego orzeczenia sądu niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. Przy czym status członka rodziny osoby ubezpieczonej zwalnia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu pobierania alimentów (art. 66 ust. 2 u.ś.o.z.).

Małżonek zachowuje status członka rodziny do czasu uprawomocnienia się wyroku sądowego w części orzekającej rozwód.