Pytanie pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

Nauczyciel przebywa w szpitalu od dnia 20 lipca 2016 r. Przewidywany okres pobytu w szpitalu może potrwać kilka miesięcy. Otrzymano zaświadczenie o pobycie nauczycielki na oddziale psychiatrycznym.

Czy w takim przypadku zaświadczenie o pobycie w szpitalu wystarczy do naliczenia wynagrodzenia w wysokości 100% pracownikowi, a po dostarczeniu zwolnienia lekarskiego naliczenia zasiłku chorobowego i następnie odliczenia nadpłaconego wynagrodzenia?

Odpowiedź: do czasu dostarczenia przez pracownika zaświadczenia lekarskiego jego nieobecność w pracy należy traktować jako usprawiedliwioną, ale niepłatną. Dokumentem niezbędnym do ustalenia zarówno prawa do wynagrodzenia chorobowego, jak i prawa do zasiłku chorobowego, jest zaświadczenie lekarskie.  

Uzasadnienie: wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią - art. 80 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. Pracownikowi za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu (art. 92 § 1 pkt 1 k.p.). Powyższe odnosi się to również do nauczycieli zatrudnionych w ramach stosunku pracy (art. 5 k.p.).

Czytaj: Zaświadczenie lekarskie pracownika musi zawierać nazwę zakładu pracy

Zaświadczenie o pobycie w szpitalu

Przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego i jego wysokości dowodem stwierdzającym czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne jest zaświadczenia lekarskie albo wydruk zaświadczenia lekarskiego - art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 372 z późn. zm.) – dalej u.ś.p.ch.m. Brak zaświadczenia lekarskiego wyklucza więc ustalenie przez płatnika zasiłków prawa do zasiłku chorobowego. Zaświadczenie lekarskie jest również dowodem usprawiedliwiającym nieobecność pracownika w pracy - § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1632). W świetle powyższego uzasadnione jest zatem stanowisko, że jeżeli pracownik nie przedłożył pracodawcy zaświadczenia lekarskiego to brak jest podstaw do wypłaty wynagrodzenia chorobowego za czas niezdolności do pracy. Podkreślenia również wymaga, że za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w u.ś.p.ch.m. (art. 92 § 4 k.p.). Tym samym, jeżeli pracownik wyczerpał w danym roku kalendarzowym prawo do wynagrodzenia chorobowego i nadal jest niezdolny do pracy, z tytułu tej niezdolności powinien ubiegać się o zasiłek chorobowy. Nie jest więc możliwe wypłacenie pracownikowi wynagrodzenia chorobowego do momentu ustalenia, że za czas tej niezdolności do pracy przysługuje mu zasiłek chorobowy. Podobnie nie powinno być wypłacane pracownikowi wynagrodzenie za pracę za okres niezdolności do pracy, jeżeli przepisy o wynagradzaniu nie przewidują, że pracownik zachowuje prawo do takiego wynagrodzenia. Na marginesie trzeba dodać, że jeżeli przepisy o wynagradzaniu przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy to za ten sam czas nie przysługuje mu zasiłek chorobowy (art. 12 ust. 1 u.ś.p.ch.m.). Ponieważ pracownik nie dostarczył pracodawcy zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego jego niezdolność do pracy do czasu dostarczenia takiego zaświadczenia jego nieobecność w pracy należy traktować jako usprawiedliwioną, ale niepłatną.