Odpowiedź: Pracodawca powinien podpisać z pracownicami przebywającymi na urlopie macierzyńskim jak i urlopie wychowawczym porozumienie, na mocy którego pracownikom zostanie przyznana podwyżka wynagrodzenia. Podpisanie porozumienia będzie wywierało skutek w postaci podwyższenia wynagrodzenia dopiero od dnia powrotu pracownicy do pracy, odpowiednio z urlopu macierzyńskiego lub urlopu wychowawczego. Porozumienia mogą być podpisane zarówno w trakcie urlopu macierzyńskiego, wychowawczego jak i po powrocie pracownic do pracy z tychże urlopów.

Pomimo tego, iż podwyżka wynagrodzenia jest zmianą korzystną dla pracownika, proponowałbym podpisanie porozumień z pracownikami zamiast aneksów. Zgodnie z obowiązującymi przepisami zmian warunków umowy o pracę w stosunku do pracownic w ciąży oraz przebywających na urlopie macierzyńskim (odpowiednio urlopie wychowawczym) można dokonać w formie porozumienia.
Natomiast należy podkreślić, iż pracodawca nie może wymagać od ww. pracownic podpisania aneksów do umów o pracę, który wprowadzałyby zmiany niekorzystne dla pracownic.
 
Uzasadnienie: Zgodnie z art. 177 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego pracownica ma zagwarantowaną szczególną ochronę trwałości stosunku pracy.
Zgodnie z art. 1832 k.p., pracodawca jest zobowiązany dopuścić do pracy pracownika, po zakończeniu urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym. Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za pracę, w takiej wysokości jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.
Zgodnie z powyższym, wynagrodzenie pracownika nie tylko nie może być niższe od wynagrodzenia otrzymywanego przed urlopem ale musi też uwzględniać ewentualne podwyżki wynagrodzeń przeprowadzone podczas nieobecności pracownika. Jednak w sytuacji gdy zmiany wynagrodzeń objęły tylko pewne grupy pracowników (np. tych, którzy zrealizowali swoje cele) pracownica nie może wymagać od pracodawcy zmiany wynagrodzenia.
Należy dodać, iż za okres urlopu macierzyńskiego pracownicy nie przysługuje wyrównanie wynagrodzenia, wyższe wynagrodzenie przysługuje od dnia powrotu do pracy z urlopu macierzyńskiego. Uzasadnia to fakt, iż przez okres urlopu macierzyńskiego pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński, a nie wynagrodzenie za pracę.
Opisane powyżej zasady mają zastosowanie również do pracowników przebywających na urlopach wychowawczych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracownica podejmująca pracę po urlopie wychowawczym ma prawo do zachowania wysokości wynagrodzenia sprzed urlopu wychowawczego. W stosunku do pracowników przebywających na urlopach wychowawczych brak jest wprawdzie wskazania, iż "pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za pracę, w takiej wysokości jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu". Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż gdyby tylko pracownikom przebywającym na urlopach wychowawczych pracodawca nie przyznał podwyżki wynagrodzenia, wówczas mógłby narazić się na zarzut dyskryminacji płacowej.
 

Małgorzata Skibińska

Pytanie pochodzi  z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych