Pytanie użytkownika Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę zobowiązany jest zgodnie z zakresem czynności świadczyć pracę od poniedziałku do piątku 12.00-20.00. Czasem dochodzi do sytuacji, że z różnych osobistych przyczyn pracownicy ustnie proszą o zmianę godzin pracy w danym dniu, np. od 8.00 do 16.00. Czy pracodawca może zgodzić się na ustną prośbę pracownika? Jeśli tak, to jak pracownik powinien wpisać się na listę obecności? Czy podać godzinę 8.00-16.00, czy tak jak podaje zakres czynności 12.00-20.00?

Zasady wprowadzania incydentalnych zmian rozkładu czasu

Przepisy ustawy z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy – dalej k.p., nie regulują wprost zasad wprowadzania incydentalnych zmian rozkładu czasu pracy pracownika dokonywanych na jego wniosek. Niemniej, mając na względzie, iż takie działanie byłoby ukierunkowane na korzyść pracownika – następuje na jego wniosek, należy uznać je co do zasady za dopuszczalne.

Jednocześnie jednak pamiętać należy, że pracodawca, rozpatrując tego typu wnioski, musi czuwać nad przestrzeganiem ogólnych norm ochronnych dotyczących m.in. minimalnych okresów odpoczynku pracowników. Norma tego typu została zawarta choćby w art. 132 § 1 k.p. gwarantującym pracownikowi co najmniej 11-godzinny okres odpoczynku w ciągu każdej doby. Przepis ten ma bowiem charakter bezwzględnie obowiązujący, ograniczony ściśle określonymi wyjątkami. Oświadczenie pracownika nie wyłącza zastosowania tej regulacji. W tego typu przypadkach pracodawca nie może więc pozytywnie rozpatrzyć wniosku pracownika.

Możliwe są również sytuacje, w których zmiana godzin pracy spowodowałaby przekroczenie obowiązujących pracownika norm czasu pracy, co z kolei wiązałoby się z obowiązkiem wypłaty wynagrodzenia i dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych lub udzielenia czasu wolnego od pracy (art. 1511 i nast. k.p.). Analogicznie należy potraktować przypadki pracy pracownika w nocy (art. 1517 i nast. k.p.) czy też w niedzielę lub święto (art. 1519 i nast. k.p.).

W razie przychylenia się przez pracodawcę do prośby pracownika o zmianę godzin pracy, lista obecności powinna odzwierciedlać rzeczywisty faktyczny czas pracy pracownika ze skrótowym wskazaniem przyczyny wykonywania pracy w innych godzinach dla zachowania przejrzystości dokumentacji pracowniczej.